Envanter, birçok sanayi şirketinin en büyük aktifidir. Bu kaynağın yönetimi, kârlılığı doğrudan etkiler. Bunun yanında yeterince yüksek olmayan envanter devir hızı, rekabet ve azalan enflasyon dönemlerinde şirketleri zora sokabilir ve beklenmedik zararlar verebilir. Bu nedenle her işletme öncelikle büyüklüğüne, tepe yönetimi politikalarına, üretim tipine, mali olanaklarına ve daha birçok faktöre göre oluşturduğu bir stok kontrol sistemi uygular. Bu sistemlerde kullanılan yöntemler basit sayma veya gözle kontrolden, bilgisayarların desteğinde karmaşık olasılık (probabilistik) modellerine kadar değişen niteliklerde olabilirler.
İşletmeler uygulayacağı stok kontrol yöntemini seçerken sayılan çeşitli faktörler yanında haberleşme, kayıt ve personele ilişkin imkânlarını da değerlendirmek zorundadır.
Lojistikte envanter yönetimi için diğer bir önemli faaliyet ise üretim kontrolüdür. Tahminler yapılıp, kullanım oranı belirlenince pazar ihtiyacı belirlenir. Bugün firmalarda ürün akışı ile lojistik faaliyetler arasında yakın bir bağ vardır. Son yıllarda bilgisayar sistemlerindeki gelişmeler ve buna bağlı olarak MRP yazılımlarının daha etkin olarak kullanımı sayesinde üretimin planlanması ve yürütülmesinde gelişmeler görülmüştür. Üretim planlama faaliyeti sonucunda üretim veriminde gelişmeler sağlanmış, maliyetler düşmüş, zaman ve emek kazancı ortaya çıkmıştır.
Üretimin kontrol edilmesine rağmen lojistik yönetiminin merkezi, stok bulundurmaktır. Ne miktarda stok bulundurulacağı, hangi niteliklerde ve ne sıklıkta stok yapılacağı verilmesi gereken kararlardan birkaçıdır. Stok seviyeleri müşteri servisi talep ettiği anda gerekli alana taşınabilme ve envanter maliyetleri belirlenmelidir. Stok bulundurmak nakit paranın bağlaması ve ürünün modasının geçebilmesi ihtimallerini taşır.
Envanter yönetiminin amacı nedir?
Yönetimin görevi müşteri servisinin kârını belirleyip dengeyi sağlamaktır. Bu noktada envanter yönetimi, envanterin stok maliyeti ile müşteri hizmetlerini tam anlamıyla sağlamak için gerekli stok miktarı arasında bir denge sağlar.
Envanter yönetimin amaçları genel olarak: Ölçek ekonomilere ulaşma, talep ve arzı dengeleme, talep belirsizlikleri ve sipariş döngülerinden korunma ile dağıtım kanallarındaki kritik noktalarda tampon oluşturma olarak sıralanabilir.
